De espressomachine is het middelpunt van veel koffiezaken en steeds meer keukens over de hele wereld. Het is een symbool van technische expertise en innovatie, maar ook een representatie van de kunst van het maken van goede koffie.
Het eerste prototype van een espressomachine dateert uit het einde van de 19e eeuw. Ruim 130 jaar later is de espresso technologie van vandaag op een aantal belangrijke manieren veranderd en geëvolueerd. De machines van nu beschikken voor alle barista’s immers over de allernieuwste ketel technologie, nauwkeurige digitaal geregelde afzuiging en een steeds hoger niveau van controle.
Lees zeker verder om meer te weten te komen over hoe de espressomachines (vooral in de 21e eeuw) zijn veranderd.
Een korte geschiedenis van de espressomachines
In het 19e-eeuwse Europa was het koffiehuis ongelooflijk populair, maar klanten moesten toen wel even wachten op hun geliefde drankje. Uitvinders zochten daarom naar manieren om het koffiezetten efficiënter te maken. In 1884 patenteerde Angelo Moriondo een prototype van een espressomachine die één boiler gebruikte om water door een koffiepuck te persen.
Luigi Bezzera bouwde later een soortgelijke machine met een lagere brouwtemperatuur. Desiderio Pavoni introduceerde de eerste drukklep en stoomstaaf in 1903, terwijl Achille Gaggia en Ernesto Valente verdere verbeteringen aanbrachten die leidden tot de moderne espressomachine.
De ontwikkeling van espressomachines in de 21e eeuw
De ontwikkeling van espressomachines heeft zich de afgelopen twintig jaar echter op vier hoofdgebieden afgespeeld: de ketel technologie, debietregeling, een grotere mate van automatisering en natuurlijk het ontwerp van de machine.We hebben daarom hieronder nog wat meer details aan elk van deze categorieën toegevoegd.
Een ketel revolutie
De ketels zijn sinds de eeuwwisseling een cruciaal aandachtsgebied bij de ontwikkeling van espressomachines. Machines met één ketel waren prominent aanwezig voor het begin van de 21e eeuw en beschikten doorgaans over één verwarmingselement en twee thermostaten: één voor de espresso extractie en de andere voor het stomen van melk.
Hoewel deze machines goedkoper waren, kon de barista niet tegelijkertijd shots maken en melk stomen. Iets wat de algehele efficiëntie en service snelheid beïnvloedde. Toen Dalla Corte in 2001 de eerste multi-ketel technologie ter wereld lanceerde, konden de groepshoofden en stoompijpen nu wel tegelijkertijd gebruikt worden. Waardoor de barista’s in een veel korter tijdsbestek nog meer lekkere drankjes van zwart goud konden maken!
De debietregeling & de extractie
De relatie tussen een barista en een espressomachine is vaak het hart en de ziel van een koffiezaak. Dus als deze relatie niet sterk is, dan is de kwaliteit van de koffie waarschijnlijk ook niet geweldig. Want als een barista niet weet hoe hij de espressomachine moet temmen, hoe kan hij dan zijn koffie onder controle houden?
Veel nieuwe espressomachines zijn daarom met speciale systemen uitgerust waarmee de gebruiker tijdens het extractieproces twee belangrijke variabelen kan controleren: het watervolume dat door de puck gaat en het drukniveau waarbij het water wordt afgegeven. Hierdoor kan de barista de snelheid waarmee het water door de koffie stroomt zorgvuldig beheren.
De mogelijkheid om het debiet via de espresso-extractie te regelen (de ‘flow control’), biedt dus de ultieme controle aan de barista.
Een digitalisering & automatisering
Digitalisering en automatisering zijn kenmerkend geworden voor de moderne koffiesector, en de technologie van espressomachines vormt hierop zeker geen uitzondering.
Elke technologie is nu betrokken bij iedere afzonderlijke parameter van een ultra-moderne espressomachine. Er zijn nu bovendien allerlei verschillende operationele stijlen: automatisch, halfautomatisch en volledig handmatig.”
Geïntegreerde displays en digitale touchscreens verbeteren nu de toegang van de barista tot de allerbelangrijkste machine functies. Daardoor kunnen ze snel wijzigingen in extractie variabelen aanbrengen terwijl ze met collega’s en klanten communiceren.
Deze ontwikkelingen hebben zich trouwens ook naar de energie-efficiëntie van de espressomachines verspreid. Iets wat vooral urgent is geworden dankzij een bredere focus van de consument op duurzaamheid.
Ten slotte betekent een grotere focus op digitalisering ook dat veel barista’s (thuis) nu speciale apps kunnen gebruiken om met hun espressomachines te communiceren.
Het ontwerp en de stijl
Naast de veranderingen in de algehele machine prestaties is het ontwerp van de espressomachine in de 21e eeuw ook behoorlijk geëvolueerd. Deze evolutie van design combineert verschillende innovatieve kenmerken. Zoals een ergonomisch ontwerp, het gebruik van hoogwaardige materialen en uiteraard een algeheel gebruiksgemak.
Vanuit een functioneel perspectief zijn vooral de professionele espressomachines in de loop der jaren flink gekrompen. Dit omdat de boilers en pompen kleiner zijn geworden. Dit optimaliseert in meer toonbank ruimte en kan soms zelfs een betere communicatie tussen de barista en de consument mogelijk maken.
De espressomachine is nu ook vaak het middelpunt van een koffiezaak en zo dus één van de eerste dingen die een klant opmerkt als hij de ruimte binnenkomt. In lijn hiermee zijn de ontwerpen van de espressomachines de afgelopen jaren ook steeds belangrijker geworden. Want de eigenaren van de koffiezaken kunnen hun merk zo ook op een meer persoonlijke manier uiten.
De tech kant van het zwarte goud uit een espressomachine conclusie
Door innovatie op het gebied van onder meer de boiler technologie, een digitale toegankelijkheid en nog vele andere gebieden is de espressomachine de afgelopen twintig jaar op een aantal ongelooflijke manieren geëvolueerd. De extractie controle en ‘bruikbaarheid’ van espressomachines is bij barista’s echter altijd hoog op de agenda blijven staan.
Wat er vanaf nu allemaal aan evolutie zal plaatsvinden valt nog te bezien. Maar één ding is absoluut zeker: de fabrikanten zullen zich optimaal blijven concentreren op het garanderen dat hun machines de best mogelijke espresso produceren. Want het zwarte goud uit een espressomachine moet uiteraard wel rijkelijk door blijven vloeien! Of niet soms?
